خاطرات خنده‌دار جنگ؛ چرا ادبیات دفاع مقدس بر یک پاشنه می‌چرخد؟
تاریخ انتشار: ۱۴ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۴۱۱۰۰۸
نویسنده کتاب «مرغداری در میدان جنگ» معتقد است، متأسفانه نوشتن برای شهدا منحصر به مکتوب کردن خاطرات یا وصیت‌نامه‌های آنها شده است. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، آثار دفاع مقدس برای گروه سنی نوجوان طی سال‌های اخیر به سمت روایت داستان با زبان طنز پیش رفته است. این آثار تلاش دارند با استفاده از ظرفیت‌ها و ظرافت‌ها در زبان طنز، ارزش‌های دفاع مقدس را به نسل امروز منتقل کنند؛ در واقع نویسنده در این شیوه یکی از بهترین شیوه‌های بیان را برای طرح مسائل سخت جنگی انتخاب می‌کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
انتشار داستان‌های طنز دفاع مقدس برای گروه سنی نوجوان طی یک دهه گذشته رونق بیشتری به خود گرفته است. حضور نویسندگانی چون داوود امیریان و اکبر صحرایی، سبب شده تا جریانی تازه در ادبیات داستانی دفاع مقدس شکل بگیرد؛ این در حالی است که ادبیات دفاع مقدس طی 10-12 سال گذشته بیشتر بر پاشنه خاطرات چرخیده و کمتر نظری به سمت دنیای داستان داشته است.
کتاب «مرغداری در میدان جنگ» از جمله تازه‌ترین تجربیات ادبیات طنز دفاع مقدس برای نوجوانان است. سیدسعید هاشمی که سال‌هاست در فضای ادبیات نوجوان چه در قالب کتاب و چه در قالب مجلات فعالیت می‌کند، در این کتاب به بیان خاطراتی از رزمندگان لشکر 17 علی‌بن‌ابیطالب(ع) شهر قم پرداخته است؛ از مواجهه نیروهای این گردان با انواع جانوران در جبهه.
کتاب حاضر را انتشارات جمکران منتشر کرده و در آن از خاطرات رزمندگانی چون محسن دلپاک, رضا سفیدابی, حبیب زمانی, تقی عابدی, علی شفیعی و علی خاکباز استفاده شده است. گفت‌وگویی که در ادامه می‌خوانید، صحبت‌های هاشمی درباره این کتاب و کارکرد طنز در ادبیات داستانی دفاع مقدس است:
*آقای هاشمی، کتاب «مرغداری در میدان جنگ» تلاش دارد با استفاده از ظرفیت‌های زبان طنز، از دفاع مقدس برای گروه سنی نوجوان بگوید. چرا این زبان را برای روایت داستان خود انتخاب کردید؟
انتخاب این سبک و زبان به دلیل هماهنگی آن با موضوع و سوژه کتاب بود. حوادثی که در کتاب ذکر شده و ماجراهایی که شخصیت‌های کتاب آن را پشت سر گذاشتند، همگی ظرفیت این را داشت که در قالب زبان طنز روایت شود. ارتباط بین رزمندگان قمی با حیواناتی که به صورت گاه و بی‌گاه و اتفاقی و غیراتفاقی در جبهه‌های جنگ رخ می‌داد، خود به خود موضوع را به طرف طنز می‌برد.
*طی سال‌های گذشته تلاش‌هایی صورت گرفته و آثاری در قالب طنز با موضوع دفاع مقدس منتشر شده است. جایگاه طنز در آثار دفاع مقدس را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
طنز در آثار دفاع مقدس سابقه طولانی دارد. محمدرضا کاتب در زمان جنگ هم طنز جبهه را کار می‌کرد، اصلاً او بنیانگذار طنز دفاع مقدس است. داوود امیریان هم آثاری در این زمینه دارد. الآن راحت‌تر می‌شود با زبان طنز از جنگ نوشت و شوخی کرد. آن اوایل کمی سخت بود. سال‌های زیادی گذشت تا مردم و مسئولین فهمیدند که طنز و شوخی، تضادی با مذهب و ملیت ندارد.
*به نظرتان نوشتن طنز در زمینه دفاع مقدس چه چالش یا چالش‌هایی دارد؟ و شما هنگام نگارش و بعد ازچاپ اثر با چه چالش هایی در این زمینه روبرو شدید ؟
من با هیچ چالشی روبه‌رو نشدم؛ چون طنز دفاع مقدس دیگر جا افتاده است. اما سال‌های دورتر، مشکلاتی بود. این جریان و نوع نگاه زمانی تغییر کرد که خاطرات آزادگان، جانبازان و ایثارگران چاپ شد. در آن هنگام مردم دیدند که اکثر کسانی که در جبهه‌ها بودند، افراد عصبی و بدخلقی نبودند و اتفاقاً جبهه جای شوخی و مطایبه هم بوده است. به هرحال فضا، فضای جنگ، فضای توأم با خشونت است و باید با شوخی و خنده کمی از این سنگینی را می‌کاستند.
* در ادبیات گذشته آثار طنز و نویسندگان طنزنویس بیشتر از حالا بوده‌اند. مخصوصاً در برهه‌های حساس سیاسی و اجتماعی. این کمرنگ شدن طنز در آثار ادبی را ناشی از چه چیزی می‌دانید؟
طنز همیشه پایین و بالا داشته است؛ گاهی خیلی استقبال می‌شده و گاهی کمتر. مثلاً در زمان مشروطه، طنز جایگاه زیادی در مطبوعات داشت اما عمقش کم بود. در زمان جنگ، با اینکه فضا کمی سنگین‌تر و جدی‌تر بود، اما ما در مطبوعات طنز بیشتری داشتیم. الآن اصلاً مجله طنز نداریم. به هرحال طنز مکتوب فعلاً در کشور کمرنگ است، اما مطمئناً دوباره اوج می‌گیرد.
*توصیه می‌کنید که طنز در ادبیات دفاع مقدس پررنگ‌تر شود؟
بله؛ خود به خود این مسئله پررنگ خواهد شد. اصلاً شما نمی‌توانید جامعه ایران را بدون طنز تصور کنید. حالا دفاع مقدس هم جایگاه ویژه‌ای در تاریخ کشور دارد و مسلماً نقطه تلاقی تاریخ و طنز به دفاع مقدس هم خواهد رسید.
* از اهمیت کار برای شهدا بفرمایید و چه ضعف و کاستی‌هایی در کارهایی که برای شهدای دفاع مقدس نوشته می شود وجود دارد؟
متأسفانه بحث نوشتن برای شهدا منحصر به مکتوب کردن خاطرات یا وصیت‌نامه‌های آنها شده است. باید مسئله رمان‌نویسی با محوریت شهادت بیشتر از اینها کار شود. نمی‌دانم کم‌کاری از نویسندگان است یا از ناشران. شاید از نویسندگان باشد؛ چرا که اگر نویسنده کار ارزشمندی تولید کند، ناشر استقبال می‌کند. ناشر معتبر دنبال کار خوب و پرفروش است.
اگر فضای شهادت به صورت جدی و حرفه‌ای وارد بحث رمان شود، می‌توانیم کارهای خوبی داشته باشیم. همانطور که قبلاً محمدرضا کاتب، حسن بنی عامری، حسن محمودی، احمد دهقان، حامد جلالی و استادان دیگر بحث شهادت و دفاع مقدس را در رمان‌هایشان دنبال کرده‌اند.
صحرایی: عمده نویسندگان بر تلخی‌های جنگ انگشت گذاشته‌اندانتقاد داود امیریان از دایه‌های مهربان‌تر از مادر و فرماندهان جنگ ندیدهانتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: ادبیات دفاع مقدس کتاب ادبیات طنز داستان ادبیات دفاع مقدس کتاب ادبیات طنز داستان دفاع مقدس طنز دفاع مقدس زبان طنز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۴۱۱۰۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۲۱ عنوان کتاب در حوزه هنری انقلاب اسلامی خراسان رونمایی می‌شود
به گزارش خبرنگار مهر، سعید محسن‌زاده عصر سه شنبه در جمع خبرنگاران اظهار کرد: از سال گذشته و پس از شروع به فعالیت دفتر انتشارات در زمینه‌های مأموریتی حوزه هنری انقلاب اسلامی خراسان رضوی، در مجموع به ۷۸ پیشنهاد و سوژه اولیه رسیدیم که پس از بررسی، تحقیق و مطالعات اولیه ۴۶ عنوان پروژه مورد تأیید قرار گرفت و کارهای مقدماتی مربوط به تولید آن آغاز شد و در مدار تولید قرار گرفت.
معاون فرهنگی حوزه هنری انقلاب اسلامی خراسان رضوی افزود: از مجموع این پروژه‌ها، تا کنون ۲۱ کتاب آماده مراحل تولید را پشت سر گذاشته و آماده چاپ است که بر اساس برنامه زمان‌بندی، از اول شهریورماه سال جاری و به تدریج، رونمایی شده و روانه بازار نشر می‌شود و مسائل اجرایی مابقی پروژه‌ها نیز همچنان جریان دارد.
وی خاطرنشان کرد: این مجموعه کتاب‌ها در حوزه‌های تاریخ شفاهی دفاع مقدس، تاریخ شفاهی زنان و مادران اسوه، تاریخ شفاهی اجتماعی، تاریخ شفاهی پیشرفت، ادبیات داستانی و ادبیات امنیتی و در قالب پژوهش، نگارش و ترجمه آماده شده و از ابتدای شهریور و با آغاز هفته دفاع مقدس، پس از رونمایی روانه بازار نشر می‌شود.
محسن زاده افزود: از جمله این کتاب‌ها می‌توان به خاطرات شفاهی مهندس مسعود سادات شکوهی، رمان بی‌چهرگان، زمانه و زندگی شهید مدافع حرم رضا سنجرانی، خاطرات شفاهی حاج امیر امام‌دادی، خاطرات شفاهی مرحومه مرضیه نظرنژاد همسر شهید بابانظر، خاطرات شفاهی سردار شهید ناصر ظریف، رمان جلوات برق فشار قوی، خاطرات شفاهی سردار علی صلاحی، رمان پارابان، خاطرات شفاهی مادر شهید قائمی، خاطرات مرحوم حاج محمود خراسانی از مؤسسان جهاد سازندگی خراسان رضوی و … اشاره کرد.
آغاز رسمی فعالیت‌های حوزه نشر در حوزه هنری خراسان رضوی
معاون فرهنگی حوزه هنری انقلاب اسلامی خراسان رضوی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع پیگیری برای اخذ مجوز انتشارات در این معاونت نیز اشاره کرد و گفت: بر اساس تصمیمات مجموعه حوزه هنری انقلاب اسلامی، قرار بر آن شد تا این نهاد انقلابی جهت فعال کردن ظرفیت بومی استانها و تقویت تولید کتاب، در این مسیر حساس قدم بردارد و نسبت به انتشار کتاب در حوزه ادبیات انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و جبهه مقاومت اقدام کند.
وی افزود: این مجوز در نهایت صادر شده و در حال حاضر در مرحله تهیه هویت بصری و گرافیک انتشارات قرار دارد و پس از نهایی‌شدن، عنوان مصوب انتشارات رونمایی می‌شود و فعالیت‌های آن در سه حوزه تولید، توزیع و ترویج به صورت رسمی آغاز می‌شود.
کد خبر 6099762
رضا زرندی رییس کل دادگستری استان خراسان رضوی شد